چگونه آرتروز زانو را درمان کنیم؟

آرتروز یا سائیدگی یک بیماری تخریبی در مفصل است که نام های دیگر آن استئو آرتریت و استئو آرتروز می باشد.  گاهی به ان آرتریت پیری نیز می گویند به علت اینکه با افزایش سن این بیماری پیشرفت می کند. علاوه بر سن، عامل ژنتیکی ،نوع شغل و حرفه ، چاقی، عوامل هورمونی و نژادی نیز می تواند در بروز آن دخیل باشند. میزان ابتلا به آرتروز در خانم ها نسبت به آقایان بیشتر است، از بین مفاصل درگیر، زانو شایعترین مفصلی است که دچار آرتروز می شود. در این مقاله در مورد آرتروز زانو و نحوه درمان آن صحبت کردیم.

آرتروز زانو چیست ؟

برای جواب این سوال، باید ابتدا بدانیم آرتروز به چه معنایی است. آرتروز ( استئو آرتروز ) لغتی است که به طور عمومی می تواند به فرسایش و از بین رفتن غضروف بین مفاصل تعبیر شود ( که به آن آرتریت فرسایش نیز می گویند ) .

همان طور که می دانید در حد فاصل بسیاری از استخوان های مفاصل بدن ما غضروف وجود دارد و هنگامی که این غضروف ها دچار فرسایش شوند و از بین بروند آرتروز ایجاد می شود . در این حالت استخوان های مفاصل به هم نزدیکتر شده و شروع به ساییده شدن روی یکدیگر می کنند و این حالت می تواند درد ، تورم و کاهش قدرت حرکتی ایجاد نماید .

علائم آرتروز زانو

مفصل زانو تحت تاثیر آرتریت ممکن است دردناک و ملتهب باشد. به طور کلی زانو درد به تدریج در طول زمان ایجاد می‌شود، اگرچه شروع ناگهانی هم برای آن ممکن است. علائم آرتروز زانو ممکن است شامل موارد زیر نیز باشند:

مفصل ممکن است سفت و متورم شود که این موضوع خم شدن و صاف شدن زانو را دشوار می‌کند

زانو درد و تورم ممکن است در صبح یا بعد از نشستن یا استراحت بدتر شود

فعالیت شدید ممکن است باعث شعله‌ور شدن درد شود

قطعات شل غضروف و سایر بافت‌ها می‌توانند حرکت نرم مفاصل را مختل کنند

زانو ممکن است در حین حرکت «قفل» یا «چسبیده» شود

امکان دارد صدای جیر جیر، صدای کلیک یا صدای تق تق زانو (کرپیتوس) را بشنوید

درد ممکن است باعث احساس ضعف یا کمانش در زانو شود

بسیاری از مبتلایان به آرتروز با تغییر آب و هوا به افزایش درد مفاصل اشاره می‌کنند.

علت

علت آرتروز زانو کاملاً شناخته شده نیست. فشار مواد شیمیایی بر غضروف مفصلی و استخوان زیر غضروف (ساب کندرال) به فرسایش این ساختارها منجر می‌شود. التهاب مفصل در آرتروز زانو نسبت به دیگر گونه‌های آرتریت (التهاب مفصل) بسیار کم است و عمدتاً در نوع پیشرفته بیماری به چشم می‌خورد. دلایل زیر می‌توانند موجب درد زانو ناشی از آرتروز شوند:

1- شکستگی های بسیار کوچک استخوان اسفنجی (ترابکولار)

2- افزایش بیش از اندازه تنش میان استخوانی

3- ساییدگی ضریع استخوان (به علت ساییدگی زانو )

4- سینوویت (ورم غشاء زلالی)

5- کشیده شدن کپسول مفصلی و رباط

6- گرفتگی (اسپاسم) عضلانی

درمان آرتروز زانو

فیزیوتراپی

یکی از درمان های آرتروز زانو فیزیوتراپی است، تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) با تکانه‌های الکتریکی با ولتاژ پایین توسط الکترودهای متصل شده به بدن در محل درد تحریک می‌شوند. این روش منجر به تسکین درد برخی از بیماران می‌شود.

کاهش وزن

یکی از مهم ترین مسائلی که به درمان آرتروز زانو کمک می کند کاهش وزن است همانطورکه گفته شد حتی کاهش ۱ کیلوگرم از وزن نیز برای کاهش فشار بر زانوها اهمیت دارد

استخر و آب درمانی

آب درمانی و ورزش در آب یکی از درمان های بسیار مفید و موثر در کاهش درد های آرتروزی و افزایش قدرت عضلات زانو است . تمرینات درون آب نیز باید توسط فیزیوتراپیست متخصص به شما آموزش داده شود تا بتواند بیشترین تاثیر را در کاهش درد و درمان آرتروز زانو شما داشته باشد.

 ورزش های مناسب جهت کاهش درد آرتروز زانو

با انجام حرکات ورزشی زیر میتوانید روند بهبودی آرتروز زانو را تسریع بخشید:

اسکوات( قوز کردن) ملایم

کشش چهارگانه

جلو عقب کردن پای پشت در حالت ایستاده

کشش عضلات عقب ران

دارو درمانی

استفاده از مسکن ها برای کاهش زانو درد گاهی لازم می شود اما باید بدانیم که این روش درمان قطعی نیست و فقط درد را کاهش می دهد . گاهی نیز استفاده از دارو های ضد التهاب تجویز می شود که در زمان مناسب خود بسیار لازم و مفید است و منجر به کاهش التهاب حاد در زانو می شود .

یکی دیگر از دارو هایی که برای آرتروز زانو تجویز می شود قرص هایی است که به غلط به آن ها غضروف ساز گفته می شود . این قرص ها مواد لازم برای تغذیه غضروف ( مانند گلوکزآمین و کندراتین ) را فراهم می کنند و می توانند در مواردی باعث کاهش درد و التهاب و تسکین علائم شوند .

پی آر پی زانو و تزریق سلول بنیادی

درمان هایی مانند پلاسمای غنی از پلاکت یا همان PRP زانو و تزریق سلول‌های بنیادی شامل برداشتن سلول‌ها از بدن و تزریق مجدد آن‌ها در یک مفصل دردناک است.

در PRP زانو از خون فرد و پلاکت‌های آن استفاده می‌شود. به این شیوه که موئلفه‌های پلاکت را از خون جدا شده و پس از متمرکز شدن به زانو تزریق می‌شوند. پلاکت‌ها حاوی «عوامل رشد» هستند، تصور می‌شود که چنین کاری برای کاهش علائم التهاب مفید خواهد بود.

سلول‌های بنیادی، سلول‌های پیش‌ساز هستند که می‌توانند از بدن گرفته شده و به زانو تزریق شوند. از آنجا که آن‌ها سلول‌های اساسی بدن به شمار می‌روند، ممکن است پتانسیل ایجاد رشد در بافت جدید را داشته و در نتیجه سطوح آسیب دیده مفصل را التیام دهند.

در حالی که هر دو درمان امیدوار کننده هستند، مطالعات بالینی هنوز ارزش آن‌ها را در درمان آرتروز زانو تایید نکرده‌اند

جراحی

اگر درد ناشی از آرتروز باعث ناتوانی شود و با درمان غیر جراحی تسکین نیابد، پزشک ممکن است جراحی آرتروز زانو را توصیه کند. مانند سایر جراحی‌ها، برخی از خطرات و عوارض احتمالی در روش‌های مختلف برای زانو وجود دارد. پزشک قبل از عمل عوارض احتمالی را با بیمار در میان می‌گذارد.